1 MAYIS, SOSYALİZM VE PKK’DE GELİŞEN EVRENSEL ÇÖZÜM (2.BÖLÜM)
Sol, Türkiye’de Kemalizm’dir;
Ve halen de bu özelliğini aşmış değildir. Bu da çok somut olarak; bir sosyal-şovenizm, Türkiye’de aşırı devletçilik ve ulusalcılık, Kürt gerçeğinin imhasına dek inkar edilmesi, yok edilmeye rıza gösterilmesidir. Ve bunun da yüzde yüz sosyalizmin inkarı olduğu açık. Yine baştan beri bunun, kuruluş aşamasındaki Kemalizm’le bağlantısı kadar, çözülüş sürecinde de Kemalizm’in en büyük destekçisi olması, evrensel etkileri olan bir gerçeklik idi. İşte biz bu gerçekliğe yüklendik. Kurulan sosyalizmin bu en temel yanlışı süreçle gelişti. Ki, 1925’lerde bu görülmeye çalışıldı.
Komünist enternasyonal içinde Kemalizm’e TKP türü yaklaşmanın sosyal-şovenizm olduğu, sosyalizmin özüyle bağdaşmadığı, ama Leninistlerin o zaman buna bir taktik olarak bakılması gerektiği, ancak daha sonra bunun bir taktik değil, nerede ise tamamıyla bağlı kalınan bir politik tutum olduğu ortaya çıkınca genelleşti, evrenselleşti ve sonuçta, sosyalizmin çözülüşünün en baş nedenlerinden birisi oldu.
Kemalizm’in kendisi de bu anlamda en çok reel-sosyalizmden yararlanan rejimin adıdır. Onun solu da, en sosyal-şoven soldur. Dolayısıyla Türkiye’deki emekçi halka hiçbir şey veremeyen sol, bu nedenle verememiştir. Kemalizm özünde ne kadar halk karşıtıysa da, solun da sosyal-şoven niteliği gereği o kadar karşıt olacağı açıktır. Bu açıklık günümüzde o kadar açığa çıkmıştır ki, emekçileri din ideolojileri dahil, en bayatlamış liberal veya milliyetçi ideolojiler bile etkileyebiliyor, umut olabiliyor. Sözüm ona en radikal solum diyenler zırnık kadar emekçiler dünyasında etkili olamıyorlar. Bunu değerlendirememeleri, nedenlerini ortaya çıkaramamaları hayli düşündürücüdür.
Biz tabii anlamakta güçlük çekmedik. Anlamak kadar da etkili bir mücadeleyle yüklendik ve PKK’yi PKK yaptık, PKK’nin ideolojik anlamda belki de söylenebilecek en olumlu ve güçlü yanı; genelde reel-sosyalizmin ve bu Kemalizm’e yönelik yaklaşımlarındaki hatalarına düşmemek, onu hem ilkede, hem pratikte kıyasıya eleştirip aşmak olmuştur. 1970-‘80 arasında bunu çok güçlü yaptığımız için, daha sonrasını getirme özünü koruyabildik. Eğer diğer sol gruplar gibi olunsaydı, hiç şüphesiz, 1980 sonrası atılım gösterilemeyecekti. Diğer gruplar zayıf oldukları için değil, ideolojik olarak sol-Kemalist konumu aşamadıkları için gelişme sağlayamadıklar ve emekçilerle birleşemediler. Bugün emekçiler belki de evcil hayvanlardan daha kötü durumdadırlar.
Dünyanın hiçbir emekçi halkı, Türkiye’deki emekçi halk kadar düşürülmüş düzeyde değildir. Ne Afrika’nın halkları, ne Asya’nın, ne Latin Amerikan halkları, emekçilerinin hiç birisi Türkiye halkı kadar onursuz bir durumu yaşamıyor veya yaşatılmamıştır. Özellikle Türkiye halkı adına düşünmek durumunda olanların, bu onursuz durumu bütün yönleriyle kavramaları, mümkünse bir çözüm göstermeleri gerekiyor. Hiçbir yerde emekçi halkın bu duruma düşürülmesi görülmemiştir. Neden düşürüldü? O zaman bunu TC gerçeğinde, hatta Türk egemen sömürücü gerçeğinde yerli yerine oturtmak gerekir. Bu oturtulmadan bugün dayanılmaz boyutlardaki baskı, sömürü ortadan kalkmaz. Dünyada –kendileri söylüyor- en kolay yönetilen emekçiler Türkiye’dedir. En kolay sömürülenler Türkiye’dedir. Bir emekçi halk onursuz kılınır, lanetli kılınır da bu kadar kılınmaz.
Biz Kürdistan halkı için de benzer değerlendirmeler yaptık. Bizim ki daha da tarihidir, daha da yoğundur. “Lanetli halk” dememiz yerindedir. Çünkü bu kadar kolay sömürülmeye, bastırılmaya rıza göstermek, en lanetli olma durumunu ifade eder. Biz biraz direndiğimiz için bu lanetliliği yıktık, aştık ve yüz aklı olma durumu sağlanıyor. Ama Türkiye’de bu yok. O açıdan durumları daha kötü. Emekçilerin ufku son derece karartılmıştır, eylemi cılız bile değildir. Eylemsizdir, kişiliksizdir, amaçsız, iddiasızdır, çaresizdir her yönüyle. Kırıntılara bile razıdır, verilmiyor. Her gün kendileri istatistiklerinde gösteriyorlar. Nasıl yaşadıkları biraz mucizedir. Belki de bu anlamda Türk halk gerçeği üzerinde düşünmek, günümüzde çok evrensel bir konum arz ediyor.
Bir emekçi sınıf, bir emekçi halk neden bu duruma düştü, düşürüldü? Ve neden bu durumu böylesine sinesine çekebiliyor, çekemiyorsa neden karşı koyamıyor? Oldukça yalnız. Türkiye’deki aydınların, varsa sosyalistlerin değil evrensel anlamda, herhalde bir çok sosyal bilimcinin, sosyalistin düşüneceği bir gerçektir, konumdadır. Biz bunu az-çok biraz anladığımızı söylüyoruz. Özellikle kendi halk gerçekliğimizi çözmekle, aslında Türk halk gerçekliğini de önemli oranda çözdüğümüzün farkındayız. Zaten bu farkında oluştur ki, devrimimizin enternasyonal yönü bütün yönleriyle ortaya çıkıyor.
İşte “PKK dünyanın en tehlikeli uluslararası terörist örgütüdür!”. Bunun da sadece Kürdistanlı değil, kendileri için çok gerekli olan Türkiye’yi de tehdit ettiği için, bütün irili-ufaklı emperyalist-kapitalist güçler, desteğine koşma gereğini duyuyorlar. Çünkü en anlamsız bir halk gerçekliği var ve bunun –PKK örneğinde olduğu gibi- Kürt halk gerçeğinde aşılması, tehlikenin kat be kat büyümesi anlamına da gelir. Demek ki, baskı ve sömürünün bu kadar anlamsızlaştığı, yoğunlaştığı bir yerde bir halkın özgürleşmeye yönelmesi, bu denli tehlikeli olabilir.
Burada tabii bizim Türkiye Devrimi’ne bakışımız da çok açık ortaya çıkıyor. Kürdistan Devrimi’nin bu kadar Türkiye Devrimi’ni doğurtması; hem uluslararası anlamda, hem de Türkiye halkının gerçeğinin anlaşılmasında büyük bir rol oynuyor. Ve bu anlamda sadece sosyalizmin yeni aşaması konusunda umutlu olmak, ufuklu olmak ve bazı çıkış yolarını göstermek değil, onu hızla Türkiye’ye taşırdığımızda, bir o kadar da bu taşırılma işi Ortadoğu’ya yansıtıldığında, bu mevcut şer, sömürücü, baskıcı güçler için hiç de az bir tehlike değildir. Hem çok güncel, hem de mutlaka hal edilmesi gereken bir baş ağrısı meselesidir.
Bu son Güney operasyonunda dolayısıyla açığa çıkan en önemli bir gerçek de budur. 1992 operasyonunda da bu açığa çıkmıştı, ama bu son operasyon bunu bütün dünyaya gösterdi, PKK’yi de bütün dünyaya tanıttı. Dolayısıyla ABD’nin iki de bir rapor yayınlayıp “en terörist örgüttür” demesi boşuna değildir. Etkisini kırmak, çok çarpık, farklı bir şekilde gösterme ihtiyacından ileri geliyor. Bu kuşku götürmez.
Unutmayalım ki, PKK’nin Güney Kürdistan’a da yayılması, Ortadoğu’nun bir çok ülkeleriyle –ister anlamlı ilişkiler, isterse çatışmalı bir biçimde olsun- yol kat etmesi ciddi bir gelişmedir ve tedbirler alınmazsa pratik anlamda politik sonuç almaya son derece yatkındır. Sadece ufuk olarak, ideolojik olarak değil, örgüt olarak değil, pratik gerçekleşen bir politika olarak da her an bir alanı düşürebilir. Bir alanda kendi politikasını kurabilir. Bu tabii en az Ekim Devrimi kadar ve tarihte bir çok devrim başlangıcında olduğu gibi onlar açısından tehlikeli bir gelişmedir. Kıyamet bundan kopuyor. Türkiye’ye aşırı destek bu nedenledir. Tabii iddialı devrimler de, gerçekten iddialarına denk gelen bir çabayı gösterirlerse, başarılı olmayı da rahatlıkla sağlayabilirler. Bunu yaşıyoruz.
Hiç şüphesiz PKK’nin bu durumu bir başlangıcı ifade ediyor. PKK politik olarak zafere ulaşmış olmaktan uzaktır, yine özündeki çözümlemeleri insana tümüyle özümsemekten uzaktır. Bırak insanlığa, daha halkına bile çok sınırlı olarak yansıtmamıştır. Hatta halkına yansıtmayı bırak, kendi içimizde sözüm ona PKK militanı olduğunu iddia edenlere bile bu çözümlemeleri ne kadar yansıttığımız her gün tartışılıyor. Yüksek bir çözümleme gücünü ortaya çıkardık. Özellikle yeni insanı nasıl ele almak gerektiği, bunun oldukça farklı bir insan şekillenmesi olduğu anlaşılıyor. Ama bunu henüz örgüte hakim kılmak, halka hakim kılmak ve bir sistem olarak insanlığa taşırmak çok sınırlıdır. Burada mühim olan demek ki, ufuk ve ona ulaşmanın çözümleme gücü, yeteneğidir. Bu gösterildi.
Parti henüz bu konuda daha yeni de olsa, oldukça iddialı ve giderek kendini geliştirme iddiasını sürdürüyor. Bu aynı zamanda dezavantajlarını, zayıf yönlerini de ortaya koyuyor. Çünkü başlangıç aşamasında olan her hareket tehlikelerle karşı karşıyadır. Zaten TC sözcülerinin kıyameti koparması da budur. “Bunu bugün önlemezsek” diyor, “hepinizin başına tehlike olur, hatta PKK terörizmi evrensel bir sorundur. Evrensel sorunu çözmek için bütün evrenin şer güçleri bana yardımcı olmak zorunda ve ben tarihi uluslararası bir misyon yüklenmişim” diyor. Bu özel savaşın baş yürütücüleri, işte “böylesine bir başarıya da biz ilk defa sahip olmak istiyoruz” diyorlar. İlginç! Sadece Türkiye’nin bir milli meselesi değil, dünyanın bir terörizm meselesini PKK şahsında çözmek istiyorlar. Dünyaya örnek olacaklar, öncülük edecekler.
Çağrı üstüne çağrı yapıyorlar “işte bütün sistemin çıkarlarına uygun bir savaş yürütüyoruz, sistem kayıtsız-şartsız bizi desteklemelidir” diye. Kendileri bizzat bunu söylüyorlar. Böylece gerçeği farkında olmayarak da dile getiriyorlar. Evet, bu terör kendi terörizmlerini açığa çıkarttığı gibi, halklar için çok gerekli olan ufku, amacı ve direnme imkanını ortaya çıkarmıştır. Ve bu anlamda eğer ısrar edilirse, halkların, özellikle Ortadoğu halklarının içine biraz taşırılırsa –ki biraz da yapılan budur- sonuç gerçekten önemli devrimsel aşama olabilir.
Özellikle sosyalist bir parti olma, dönemin tartışmalarına açıklık getirme, sosyalist tartışmalarına açıklık getirme, sosyalist tartışmalarına cevap verme anlamında iyi bir örnek olabilir. Bu özelliği PKK giderek geliştiriyor. Ayrıca, en politik bir taktik olarak başarıya ulaşabilir. Bu da Ortadoğu’da çelişkilerin ne kadar yoğun olduğunu göz önüne getirsek, çözümde son derece iddialı bir gelişme olabilir. Demek ki, hem sosyalizm için, hem Ortadoğu politik halk demokrasileri için böylesine gelişmelere öncülük etmesi, evrensel değerini kat be kat ortaya çıkarabilir. Bu gerekli midir? Son derece gereklidir. Özellikle günümüzün sosyalist tartışmaları için gereklidir.
Ezilenlerin, sömürülenlerin, özellikle hemen her ülkede zengininde de, fakirinde de kapitalizmin başlangıçta belirtilen büyük tehlikelerine karşı bir ufuk olarak, bir umut olarak böylesine sosyalist bir iddia çok gereklidir. Ortadoğu halkları içinde de politik bir gelişme olarak çok gereklidir. Demokrasiye, özellikle emperyalist işbirlikçilere karşı bu halkların şiddetle kurtuluş ihtiyaçları var. Ona da önemli oranda katkı veriyor. Demek ki, pratik-politik olarak da PKK çok gerekli. Hem o ufuk ve umut olarak insanlık için anlamlı olmaya doğru yüz tutuyor, hem de bölge halklarının şiddetle –belki tüm dünya halklarından daha fazla- ihtiyaç duydukları demokratik kurtuluşları için, işbirlikçilerden kurtulmaları için, yüzyılların, hatta bin yılların tarihi uygarlıklarına yaraşır bir biçimde tekrar tarih sahnesine çıkışları için, PKK oldukça gerekli.
Bu iki amaç nedeniyle PKK üzerinde durmak hem kutsal bir yurtseverlik görevi, hem de bir enternasyonal görev oluyor. PKK, bütün iç-dış yetersizliklere ve dayatmalara rağmen, bu konudaki iddia ve pratik adımları atmaktan alıkonulamamıştır, geriletilememiştir. Tam başarısını sağlamaya çalışıyoruz. Tam başarı için, günümüzde özellikle politik ve askeri taktikler üzerinde yoğunca duruyoruz. Buna gereksinim vardır. Ama unutmamak gerekir ki, PKK esas itibariyle insanlık ufkunu açma ve umudunu güçlendirme hareketidir. Özellikle reel-sosyalizmde ufku kararan, ufuksuz kalan, yine sosyalist iddialardan yoksun kalan bu partilerin düştüğü durumu ki, bu çözülüşün, başarısızlığın veya kendilerini yenileyememelerinin en temel nedenidir. Bu anlamda işte ufuk olmazsa, iddia kesilirse, moral da yok olunca o sistem dünya sistemi de olsa çözülmeye mahkûmdur. Olan da buydu. Dolayısıyla PKK’nin bugün bir çoklarına anlamsız da gelse ufku, umudu sürekli diri tutması, genişletmesi, çok önemli ve devam ediyor. Bunu sonuna dek de böyle götürmek, PKK’nin en temel bir özelliği olsa gerek.
Bazı örnekler verirsek; bugün İran’da bile eğer tüm eleştiriler rağmen öyle sağlam yürüyorsa, orada bir manevi kuvvet vardır. İşte kimi “mollalar” der, kimi “Ayetullah” der. Bu nedir? Bu bir ufuk, bir moral, bir ideal kuvvettir. Bu çok gereklidir ve bir rejim yaşatılmak isteniyorsa her zaman bu moral, manevi kuvveti öncü kılmak zorundadır. Sosyalist ideolojiye de kılavuzluk rolü, öncülük rolü verildi. Bu kesildiği için sistem çözüldü. Dolayısıyla sosyalist ütopyayı, ideali, morali bugün güçlü tutmak başarı için esastır. Bu iddialar içinde bir grup insan yeterli ölçüde nitelik ve nicelikte bu işlerin öncülüğünü yapacaklar, moral için yaşayacaklar, iddia, umut için yaşayacaklar ve bunun gereklerini, düşüncede, ruhta hep hem geliştirecekler, hem yaşayacaklar, yaşatacaklar. Buna biraz da ideolojik önderlik denilir. Moral önderliği, hatta ruhsal önderlik de denilebilir.
Tabii bunun hiç şüphesiz bilimle ilişkisi vardır, hayalle ilişkisi vardı, maneviyatla ilişkisi vardır. Maddiyatla da ilişkisi vardır. Dengeler hepsini. Ve toplumu sağlam, diri götürecek ne gerekliyse onu temsil ederler. Tarihte de böyledir. Eğer sosyalizm kendisini yenilemek istiyorsa böyle bir kurumu mutlaka geliştirmek, oturtmak durumundadır. Bir dönemlerin şeyhleri, dervişleri neyse sosyalizm için de böyle şeyhler, dervişler, pirler gereklidir. Bunu örnek olsun diye söylüyoruz. Fakat bu yetmez tabii. Bir de onun pratik-politikası gerekli.
HALKLAR ÖNDERİ ABDULLAH ÖCALAN
(1 MAYIS 1994 ÇÖZÜMLEMELERİ)
YORUM GÖNDER