JİNEOLOJİ ALTERNATİF DÜŞÜNCE AKIMLARINA NASIL BAKIYOR

Modernist paradigmayla inşa edilen bilim yaklaşımının, özgürlük hareketlerine etkisi tahmin edilenin ötesindedir. Bu husus en fazla reel sosyalizm için geçerlidir. Kadın hakikatinin görünmez kılınmasının temel nedenlerinden biri sosyalizmin her tür birikimin kadın emeğinin çalınmasıyla başladığını görmemesidir. Ulus devlet, iktidar gibi kavramlaştırmaları zorunlu ilerleme yasası ile açıklamaları da temel bir sorundur. Ekonomide kadın emek-değer teorisi içine sıkıştırılmış, başat rolü göz ardı edilmiştir. Yine egemen erkekliğin tarih perspektifi dışında bir tarih anlayışı yoktur. Jineoloji sosyalist devrimlerin gözardı ettiği kadın direnişi, emeği, düşünce ve kuramını kendisi için bir dayanak sayar.

Modernite karşısında en radikal kuram olan anarşizm de moderniteye eleştirilerini daha kapsamlı ve sistemli hale getiremedi. Uygarlık tarihini bütünlüklü ele alamadıklarından kadının yarattığı değerlere el konulmasını iktidar, ulus devlet ve sosyal bilim konusunda yaptıkları güçlü çözümlemelerin kök hücresi haline getiremediler. Jineoloji anarşizmi kendisi için önemli bir dayanak olarak görüyor. Aynı zamanda iktidarın toplumsal çatlaklardan sızmasına neden olan bu boşluğunu doldurma iddiasını taşıyor.

Jineolojinin kadın hareketinin kurumsal yapısına etkisi

Jineolojiyi ortaya çıkaran nedenlerin en önemlisi kadın özgürlüğü zamanı dediğimiz 21. yüzyıldaki devrimciliğimizin sosyal bilimle ilişkilenmesi gereğidir. Toplumu özgürleştirme ideasına sahipsek sosyal bilimi iktidarın bilme güçlerinin elinden kurtarıp yeniden yapılandırmalıyız. Kadın partileşmesi, özgün örgütlenmeler, konfederal sistemi ve öz savunma örgütlerinin kazanımlarını zihinsel bir devrime dönüştürmektir. Öcalan’ın “PAJK’ın jineoloji temelinde bir temsiliyeti var” belirlemesini de bu eksende ele almak gerekir. Jineoloji bu anlamıyla partinin ve onun devrimci pratiğini açığa çıkaracak militanlarının yararlanacağı sosyal bilim olacaktır.

Kadın kurtuluş ideolojisi ile jineoloji arasındaki bağlantı nedir sorusuna Öcalan’ın şu tespitiyle cevap vermek mümkün. “İdeolojiyle sosyoloji arasındaki mesafe kısalmıştır. Sosyolojiyle bilimsel sosyalizm arasındaki fark da azalmıştır. İdeolojik, sosyolojik ve bilimsel sosyalist düşünce arasındaki alışveriş bütünlük kazanmış olup, giderek daha tutarlı bir toplumsal bilime doğru evrilmektedir’ Yani ideolojik ve sosyolojik öncülük yapmak isteyen devrimci partilerin kapasitesinde bilimsellik payesi ne kadar gelişirse kendi sistemini yaratmak o denli imkan dahiline girer. Sosyolojik kapasite yada bilimsellik payesinin gelişmesi aynı zamanda dogmatizmin de panzehri ve ideali kurulan yaşamın bu günden pratikleştirilmesinin yol-yöntemlerinde yaratıcılığı açığa çıkarmaktadır.

Demokratik modernitenin bilimi olarak jineoloji

Jineoloji kendini sosyal bilimlerin çıkış noktası olarak ele alırken, bunu kadını yitik kılan uygarlık ve moderniteden bağımsız ele almıyor. Eğer sosyal bilimlerde kadın konusu, sorunu ve hareketleri neredeyse yok derecesindeyse, bunun esas sorumlusu uygarlık ve modernitenin hegemonik zihniyeti ve maddi kültür yapılanmalarıdır. Kapitalist modernite bu yöntemi uyguluyor. Kadınla toplumu, toplumla kadını kırıyor. Jineoloji kadın ve toplum kırımını durdurmanın, bunun kaynaklarına inmenin, analiz etmenin, kadının aklı duygusu ile aşmanın bilimi oluyor.

Modernitenin; tarihimize, maneviyatımıza, evrenimize, tüm duygu-düşünce dünyalarımıza, kadınlık ve insanlık değerlerimize yönelttiği saldırılara, bizi biz yapan tüm hakikatlerimizde yarattığı tahribatlara karşı bilme gücünü-bilgeliğini yaratmak için jineoloji diyoruz. Anlam yoksa yaşam da yoktur! Gerçeklere kadın merceği ile daha yakından bakmanın anlam gücümüzü güçlendireceğine inanıyoruz. Ama, anlam-yaşam-toplum-kadın bağlarını hiç koparmadan..

‘‘Demokratik modernite kadın doğası ve özgürlük hareketini temel güçlerinden birisi olarak bilip hem geliştirilmesini, hem de ittifak yapılmasını başta gelen görevlerinden sayarak, yeniden inşa çalışmalarında değerlendirmek durumundadır’’

Kürt halk önderi Öcalan’ın bu tespitine dayanarak jineolojiyi demokratik modernitenin bilimi olarak tanımlıyoruz. Jineoloji, sadece kadının kendisini tanımlaması açısından değil, tüm toplumsal kurumların ve kesimlerin de tanımı açısından bir çıkışı gerçekleştirmeyi hedeflerken, demokratik modernitenin inşasında önemli bir pay sahibi olma iddiasını taşımaktadır. Toplum bilimin, özgürlükçü inşası toplumla yeniden bağlanmaya ve toplumu yaşatmaya, korumaya ve savunmaya yol aldıracaktır.

Kadın kimliğinin oluşum öyküsünde kısalar kısası kuantum ve kaos anlarınının jineolojiyle bağlantısı var. Bizim için ‘Nedir jineoloji?’ sorusunun cevabı: Yaratılış, özgürlük ve yaşam anlarında saklı özgürlüğü demokratik modernitenin inşasına katkı sunabilecek bir biçimde incelemektir. Potansiyelimizi ifadeye kavuşturmanın bilimsel, felsefi, eylemsel araçlarını yaratabilmektir.

Jineloji oluşturulmuş, farklılıkları dikkate almayan, toptancı, kadınların ve tüm ezilenlerin, demokratik modernite unsurları olan toplumsal kesimlerin deneyimlerine kapalı, kalıp yöntemleri eleştirip analiz eder. Kadınların binlerce yıl içinde toplumsallığı ördükleri, korudukları düşünce biçimlerinin yarattığı yöntemleri inceler.Jineoloji ile kadın doğasını ve kadın özgürlük hareketini demokratik modernitenin asal gücü olarak daha güçlü motive edecek argümanlarımızı gömüldükleri kalıntılardan ve karanlıklardan çıkaracağız. Binlerce yıl önce nasıl ahlaki-politik toplum kadın etrafında örgütlendiyse, 21. Yüzyılda da demokratik uygarlık, aydınlanan, örgütlenen ve özgürlük için amansız mücadele eden kadın etrafında örgütlenecektir. Kadın toplumsallaşmasını demokratik modernitenin temel güçleri ile ittifak içinde yeniden yaratacaktır. Bu yaratım için, ana kadın hukukuyla toplumsal yaşamın birçok ilklerinin yaşandığı Ortadoğu’da kadın teşisi bu kez jineolojiyi örmek için dönüyor!

Jineoloji ve özgürlük sosyolojisi arasındaki ilişki

Jineolojiyi sosyal bilimlerin bir dalı mı yahut çıkış noktası olarak mı ele almak gerekiyor? Bu soru sosyal bilimlerde olduğu kadar jineolojinin kavramsal ve kuramsal çerçevesinin oluşumu için de önem arz ediyor. Sosyal bilimlerin kuramına yönelttiğimiz temel eleştiri, yöntemleri, tarihe bakış açısı ve epistemolojisidir. Jineolojiyi sosyal bilimlerin bir disiplini olarak ele almanın ötesinde toplum bilimin ta kendisi olarak ele almanın toplumsal tarihi en doğru yorumlama ve anlamlandırma yöntemi olacağına inanıyoruz.

Jineolojinin en uzun süre kapsamında kültürel sosyoloji, yapısal sosyoloji, pozitif sosyoloji ve özellikle özgürlük sosyolojisi çerçevesinde güçlü bir sosyal-bilimsel konumlanmayı gerçekleştirmesi gerekiyor. Jineolojinin bu sosyolojik bakış açısına güçlü bir şekilde oturması, onu alternatif sosyal-bilimler içerisinde hem en dinamik ve hem de özgürlük ölçüsünde temel bir dal haline getirecektir.

Öcalan’ın Kapitalist Modernitenin Aşılma Sorunları ve Demokratik Modernite adlı savunmasındaki özgürlük sosyolojisi tanımını jineoloji için temel bir perspektif olarak ele alıyoruz.‘ kısaların en kısa süresindeki yaratılış konularını toplumsal açıdan ele alan sosyolojiye de bir ad düşünmek uygun olacaktır. Yaratılış Sosyolojisi de diyebileceğimiz bu kısalar kısası ‘kuantum anı’ ve ‘kaos aralığı’ en çok toplumsal alanı kapsadığından, ilgilendirdiğinden ötürü, özgürlük sosyolojisi en çok geliştirilecek sosyoloji konularının başında gelmektedir’

Jineoloji özgürlük sosyolojisinin enerjisi, ruhu ve oturacağı evi olacak. En sağlam dayanaklarından biri olacak. Bu bilim sosyal bilimlerin ihtiyaç duyduğu devrimi ve ahlaki çıkışı gerçekleştirecek bilim olacak. Bu bilimin ortaya çıkaracağı gerçekler sosyolojinin birçok alt dalından daha az olmayacaktır. Kadının zihinsel ve bedensel sömürgeleştirilme tarihinin, ekonomik, sosyal, siyasal konumunun açıklığa kavuşturulması için jineoloji diyoruz

DERLEYEN: DORŞÎN