ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (1.BÖLÜM)
AŞK
Peter Haffner: Profesör Bauman, en önemli şeyle başlayalım: aşk. Sevmeyi unuttuğumuzu söylüyorsunuz. Sizi bu sonuca götüren nedir?
Zygmunt Bauman: İnternette partner bulma modası, online alışveriş modasıyla el ele gidiyor. Şahsen alışverişe gitmeyi ve çoğu şeyi çevrimiçi satın almayı sevmiyorum -kitaplar, filmler, giysiler. Yeni bir ceket istiyorsanız, sanal mağazanın web sitesi size bir katalog sunacaktır. Bir partner istiyorsanız, flört sitesi de size bir katalog sunacaktır. Müşteriler ve metalar arasındaki ilişki modeli, bireyler arasındaki ilişkilerin kalıplarını tanımlar.
Partnerlerin köy panayırlarında veya kasaba balolarında buluştuğu eski zamanlardan ne farkı var?
B: Çevrimiçi flört, kişinin kendi özlemlerini ve arzularını en iyi şekilde yansıtan, potansiyel bir partnerin özelliklerini tanımlama çabasını içerir. Adaylar saç veya ten rengi, boy, vücut şekli, göğüs ölçüsü, yaş, ilgi ve hobileri, tercihleri ve hoşlanmadıkları şeylere göre seçilir. Temel fikir, bir aşk nesnesinin bir dizi ölçülebilir fiziksel ve sosyal özellikle bir araya getirilebileceğidir. Bu süreçte en belirleyici faktör unutulur: İnsan.
Ancak böyle ideal bir profil tanımlansa bile, kişiyi tanıdıktan sonra her şey değişir. Bunlar, tüm bu dış niteliklerin toplamından çok daha fazlasıdır.
B: Tehlike şu ki, ilişkilerin düzeni, sıradan işe-yarar nesnelerle ilişki kurma şeklimize benzemeye başlamıştır. Bir sandalyeye olan bağlılığımızı asla taahhüt etmeyiz. Neden öleceğim güne dek bu sandalyede kalmaya yemin edeyim? Artık beğenmezsem, yeni bir tanesini alırım. Bu bilinçli bir süreç değil, dünyayı ve diğer insanları görmeyi öğrenme biçimimiz.
Çiftlerin erken ayrıldığını söylüyorsunuz.
B: İlişkilere tatmin vaat ettikleri için gireriz. Farklı bir partnerin daha tatmin edici olacağı hissine kapıldığımızda, yeni bir ilişkiye başlamak için eski ilişkiyi koparırız. Bir ilişkiye başlamak iki kişinin rızasını gerektirir. Bitirmekse sadece bir tanesinin. Sonuç olarak, iki ortak da daima diğeri tarafından terk edilmekten, modası geçmiş bir ceket gibi kenara atılmaktan korkarak yaşamaktadır.
Arkadaşlık ve ilişkiler hakkındaki kitabınız Akışkan Aşk’ta yazdığınız gibi, bu bir yanlış anlama.
B: Bu “akışkan aşk” sorunu. Sallantılı zamanlarda, bizi hayal kırıklığına uğratmayacak, ihtiyaç duyduğumuzda yanımızda olan arkadaşlara ve partnerlere ihtiyacımız var. Hayatta istikrar arzusu önemlidir. Facebook’un 16 milyar dolarlık değeri bu yalnız kalmama ihtiyacına dayanıyor. Öte yandan, biriyle ilişkiye girme ve bağlanma taahhüdünden dehşet duyuyoruz. Kaybetmekten korkuyoruz. Güvenli bir sığınak için can atıyoruz ama yine de ellerimizi serbest bırakmak istiyoruz.
60 yıl boyunca, 2009’da ölen Janina Lewinson’la evli kaldınız. Gerçek aşk neyden meydana gelir?
B: “Sen ve ben”in bu yakalanması zor ama ezici neşesi… birbirimiz için orada olmanın, bir olmanın. Sadece kendin için önemli olmayan bir şeyde fark yaratmanın verdiği zevk. İhtiyaç duyulmak, hatta yeri doldurulamaz olmak, canlandırıcı bir duygudur. Sadece kendi çıkarları için hareket eden egoistin yalnızlığında ısrar ettiğimizde, bu başarması zor ve ulaşılamazdır.
ÇEVİRİ: N. TOYGAR ATEŞ
YORUM GÖNDER