ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (7.BÖLÜM)
MUTLULUK
Yaşam Sanatı kitabınızda, antik çağın yaşam filozoflarının ele aldığı bir konu olan mutluluktan bahsediyorsunuz. Modern çağda mutluluk, peşinden gidilmesi gereken bir şey haline geldi.
B: “Yaşam, özgürlük ve mutluluk arayışını” devredilemez, Tanrı vergisi insan hakları şeklinde ilan eden 1776’daki Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi ile başladı. Tabii ki insanlar her zaman mutsuz olmaktan çok mutlu olma eğiliminde olmuştur. Mutluluk arayışı bize evrim tarafından bahşedilmişti. Aksi takdirde bu rahat koltuklar yerine hala mağaralarda oturuyor olurduk. Ancak her birimizin kendi yolunu takip etme hakkına sahip olduğu fikri, modern çağdan beri var olmuştur. Bireysel mutluluğa dair genel bir insan hakkı ilanı, modern çağın başlangıcına işaret ediyordu.
Ama görünüşe göre bugün mutluluğa ulaşmak, Seneca, Lucretius, Marcus Aurelius ve Epictetus’un yaşam felsefesi olan Roma döneminden daha az zor değil. Mutluluk sizin için kişisel olarak ne ifade ediyor?
B: Goethe’ye benim yaşlarımdayken mutlu bir hayatı olup olmadığı sorulmuş, “evet, çok mutlu bir hayatım oldu ama tek bir mutlu hafta düşünemiyorum” diye yanıtlamıştı. Çok akıllıca bir cevap. Ben de aynı hissediyorum. Goethe bir şiirinde uzun, güneşli günlerden daha iç karartıcı bir şey olmadığını da söylemişti. Mutluluk, hayattaki mücadelelerin ve zorlukların alternatifi değildir. Bunun alternatifi can sıkıntısıdır. Çözülmesi gereken bir sorun, aşılması gereken, zaman zaman gücümüzü aşan bir zorluk yoksa, sıkılırız. Ve can sıkıntısı, en yaygın insan rahatsızlıklarından biridir. Mutluluk -ve burada Sigmund Freud ile göz göze geliyorum- bir durum değil, bir andır, anlıktır. Zorlukların ve talihsizliklerin üstesinden geldiğimizde mutlu oluyoruz. Ayaklarımızı sıkıştıran bir çift dar ayakkabıyı çıkarıyoruz ve kendimizi mutlu ve rahatlamış hissediyoruz. Sürekli mutluluk korkunç, bir kabus.
Hepimiz hayatın sanatçılarıyız diyorsunuz. Yaşama sanatı nedir?
B: İmkansızı denemek. Kendimizi kendi yaratımımız ve yaratıcılığımızın ürünü olarak algılamak. Bir ressam ya da heykeltıraş gibi davranmak ve başarılması güç görevlerle yüzleşmek. Şu anda kendi imkanlarımızı aşan hedefler belirlemek. Yaptığımız veya yapabileceğimiz her şeye mevcut kapasitemizin üzerindeki kalite standartları eklemek. Belirsizlik, varlığımızın doğal biyotopudur. Her ne kadar bunu tersine çevirme umudu, mutluluk arayışımızın itici gücü bile olsa.
“Katı” moderniteden “akışkan” moderniteye geçişi sadece teorize etmekle kalmadınız, aynı zamanda ilk elden deneyimlediniz. Gençken ne istiyordunuz?
B: Genç bir adamken çağdaşlarımın çoğu gibi, Sartre’ın “projet de la vie” fikrinden etkilenmiştim. Yaşam için kendi projenizi yaratın ve en kısa ve en doğrudan yolu kullanarak bu ideale doğru ilerleyin. Ne tür bir insan olmak istediğine karar ver ve sonra bu kişi olmanın formülüne sahip ol. Her yaşam türü için uymamız gereken belli sayıda kural, edinmemiz gereken bir dizi özellik vardır. Baştan sona, Sartre’ın tasavvur ettiği gibi, hayat biz daha yolculuğa çıkmadan önce, tamamıyla belirlenmiş bir rotada adım adım ilerler.
GELECEK
Çağdaş toplumumuza karşı çok eleştirelsiniz. Ve bazen, bir zamanlar parıldadığınız, Marksist belirtiler…
B: Marksizmden onurlu bir şekilde çıkmamı sağlayan Antonia Gramsci’nin felsefesini keşfettim. Ancak ben hiçbir zaman diğerleri gibi anti-Marksist olmadım. Marx’tan çok şey öğrendim. Ve bir toplumun, en müşkül üyelerinin yaşam kalitesiyle ölçülmesi gerektiği sosyalist fikre hâlâ bağlıyım.
Öte yandan, siz de bir karamsarsınız. Yeni kapitalizmin gücü o denli büyük ki, alternatif için çok az yer var. Bu umutsuzluk nedeni değil mi?
B: Derslerimden sonra, dinleyicilerin ellerini kaldırıp neden bu kadar karamsar olduğumu sordukları bilinen bir şey. Sadece Avrupa Birliği hakkında konuştuğumda insanlar neden bu kadar iyimser olduğumu soruyorlar. İyimserler, bu dünyanın tüm sözcüklerin en iyisi olduğuna inanırlar. Ve kötümserler, iyimserlerin haklı olmasından korkarlar. Ben bu iki gruptan hiçbirine ait değilim. Kendimi içinde saydığım üçüncü bir kategori daha var: Umut kategorisi.
Bu, günümüzün belki de en iç karartıcı yazarı olan Michel Houellebecq’e olan hayranlığınızla nasıl örtüşüyor?
B: Houellebecq’i keskin gözü ve özeldeki geneli saptama, onun içsel potansiyelini ortaya çıkarma ve tahmin etme becerisinden dolayı seviyorum, akışkan modernitenin kuralsız, parçalanmış ve bireyselleştirilmiş toplumunun bugüne kadarki en anlayışlı distopyası olan The Possibility of an Island’da olduğu gibi. Çok şüpheci ve umutsuzdur, ve bu değerlendirmesi için birçok neden sunar. Konumuyla tam manasıyla aynı hizada değilim, ancak argümanlarını reddetmekte zorlanıyorum. Orwell’in 1984’üyle karşılaştırılabilecek bir distopya. Orwell kendi kuşağının korkuları hakkında yazarken, Houellebecq böyle devam edersek ne olacağını anlatıyor. Yalnızlığın, kopuşun ve hayatın anlamsızlığının son aşaması.
Umut nerede kalıyor?
B: Houellebecq’in tasvirinde son derece önemli bir şey eksik. Siyasetin ve bireyin güçsüzlüğü, mevcut görünümün kasvetli olmasının tek sorumlusu değildir ve tam da bu nedenle, mevcut durum tersine çevrilme olasılığını dışlamaz. Karamsarlık pasifliktir, hiçbir şey değiştirilemeyeceği için hiçbir şey yapmamaktır. Ama pasif değilim. Kitaplar yazıyorum, düşünüyorum ve tutkuyla bağlıyım. Benim rolüm, insanları tehlikelere dair uyarmak ve bu konuda bir şeyler yapmak.
ÇEVİRİ: N. TOYGAR ATEŞ
ZİYARETÇİ YORUMLARI
BENZER KONULAR
HEVPEYVîN
2 TÜRK ORDUSU DA GELSE YENERİZ
SOZDAR AVESTA'DAN GENÇLERE VE GENÇ KADINLARA; ÖZGÜR YAŞAMI ESAS ALMALI VE DİRENİŞE KATILIM SAĞLAMALIDIR
MARAŞ KATLİAMI'NI SÜRDÜRMEK İSTİYORLAR!
AKP-MHP’NİN SON KIŞINA GİRİYORUZ (1.BÖLÜM)
2022’YE KESİN BAŞARI TEMELİNDE GİRİYORUZ (2.BÖLÜM)
DÖRDÜNCÜ STRATEJİK DÖNEM’DEYİZ
BUNLAR KÜRT KADINLARIN TOPLUMSAL HAREKETİNE SALDIRI
‘CEZAEVLERİNDE TEK BİR ÖLÜMÜN DAHİ OLMASI BİZİM UTANCIMIZ’
ARTIK KİMSE ÖNDERLİĞİN FİZİKİ ÖZGÜRLÜĞÜNE ENGEL OLAMAZ
BÜYÜK MÜCADELE YILINA GİRİYORUZ
PKK'NİN MÜCADELESİ İKTİDARIN SONUNU GETİRDİ
PKK O LİSTEDEN ÇIKARILMALI
‘ÖNDER APO’NUN HALKLARA KÖTÜ SÖZÜ YOKTU’
HER KADININ ÇIKIŞI BİR DEVRİMDİR
ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (1.BÖLÜM)
ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (2.BÖLÜM)
‘SAKİNE CANSIZ BİR KAVGA MANİFESTOSUYDU’
ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (3.BÖLÜM)
HALKIMIZ DİMDİK AYAKTADIR, 2022’DE DE DİRENECEKTİR
ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (4.BÖLÜM)
‘SARA ŞAHSINDA ÖNDERLİĞİN MODELİ HEDEF ALINDI’
TÜRKİYE CPT RAPORLARINA CİDDİYETLE BAKMIYOR
ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (5.BÖLÜM)
ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (6.BÖLÜM)
ZYGMUNT BAUMAN İLE HER ŞEY ÜZERİNE RÖPORTAJ (7.BÖLÜM)
AVRUPA GERÇEĞİ İTİRAF ETMELİ, KÖKLÜ DEĞİŞİKLİK ZAMANI GELDİ!
‘PKK ORTADOĞU'NUN DEMOKRATİKLEŞME DİNAMİĞİDİR’
DEVRİM BEDELSİZ OLMAZ
EFRÎN MUTLAKA ÖZGÜRLEŞTİRİLECEK
‘TERÖRLE MÜCADELE EDEN PKK’YE ‘TERÖRİST’ TANIMLAMASI YAPILAMAZ’
PKK'NİN ''TERÖR LİSTESİ''NDEN ÇIKARILMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
HER TÜRLÜ GELİŞMEYE HAZIRLIKLIYIZ
KOBANÊ SAVAŞINDA DAİŞ İLE BİRLİKTE TÜRK DEVLETİ DE YENİLDİ
PLANLAR BOŞA ÇIKARILDI
HERKESİN KORKTUĞU DAİŞ İLE BİZ SAVAŞTIK
TÜRKİYE'NİN STRATEJİSİNİ BİZ ÇÖKERTTİK (2.BÖLÜM)
BİR TARAFI TC, ÜÇ TARAFI DAİŞ (3.BÖLÜM)
DEMOKRASİ, ADALET VE ÇÖZÜMÜN YOLU İMRALI'DAN GEÇER! (1.BÖLÜM)
KOBANÊ'DEKİ SAVAŞ GÖĞÜS GÖĞÜSE KAZANILDI (4.BÖLÜM)
FAŞİZMİN YIKILMASINDA KADINLARIN ÇOK BÜYÜK ROLÜ OLACAK (2.BÖLÜM)
MİT VE DAİŞ İŞBİRLİĞİNİN PERDE ARKASI! (5.BÖLÜM)
DİRENİŞ BAYRAĞINI GÖĞÜSLEDİK (6.BÖLÜM)
'ÖNDERLİĞE SAHİP ÇIKMAK ÖZGÜRLÜĞE SAHİP ÇIKMAKTIR'
KOMPLOYU ASLA TAMAMLAYAMAZLAR
KOMPLO KÜRT SOYKIRIMI SALDIRISIDIR (1.BÖLÜM)
KOMPLO AŞILDI, ALTERNATİF SİSTEM YARATILDI (2.BÖLÜM)
KOMPLODA YENİ YÖNTEMLER GELİŞTİRİLİYOR (3.BÖLÜM)
15 ŞUBAT ULUSAL SOYKIRIM GÜNÜDÜR
ÖNDER APO’NUN ÖZGÜRLÜK YILI OLACAK (4.BÖLÜM- SON)
NİVÎSKAR RENGÎN KARDELEN: ÇÎROK DENGÊ ZANA YÊ CİVAKÊ YÊ
‘KADININ DAHLİYLE TARİH YENİDEN YAZILIYOR’
YPJ TÜM KADINLARIN SAVUNMA GÜCÜDÜR
8 MART’TA TARİHİ DERS VERİLDİ
AKP-MHP FAŞİZMİNE EN ANLAMLI CEVAP NEWROZ ALANLARINDA VERİLECEK
HERKES ÜZERİNE DÜŞENİ YAPMALI
BU SERVET BUZDAĞININ GÖRÜNEN YÜZÜ: BARZANİ EMİRLİĞİ
CPT VE AİHM TECRİDE ORTAK
FAŞİZME, İŞGALE KARŞI HER YER CEHENNEME ÇEVRİLMELİ
KADINLARIN ORTAK KİMLİĞİ ÖZGÜRLÜKTÜR
ÖZGÜRLÜK SAVAŞINA KATILMAKLA İŞGAL VE İHANET ZİNCİRLERİ ÇÜRÜYECEK
ÖZGÜRLÜK SAVAŞINA KATILMAKLA İŞGAL VE İHANET ZİNCİRLİRİ ÇÜRÜYECEK (2.BÖLÜM)
DÜŞMANI KİLİTLİYORUZ
ZÎLAN ÇİZGİSİNDE BİR SAVAŞ YÜRÜTÜLÜYOR
TÜRK DEVLETİ ZAP’TA ÇAKILIP KALDI
İMRALI VE ZAP DİRENİŞ RUHUNU BÜYÜTELİM
TÜRK TOPLUMUNU FAŞİZMİN ELİNDEN KURTARALIM
BUGÜN ZİLANLARIN ÇİZGİSİ ZAP’TA VE AVAŞÎN’DE DİRENİYOR VE BAŞARIYOR
BİR İLKE KİŞİLİĞİDİR ZİLAN
MİT, KDP İŞBİRLİĞİ İLE KATLİAM YAPIYOR
NATO ERDOĞAN'IN SOYKIRIM SİYASETİNİ ONAYLADI
14 TEMMUZ ZAFER RUHUDUR
TAKTİK NÜKLEER SİLAH KULLANIMI NATO’NUN SUÇÜSTÜ YAKALANMASIDIR
19 TEMMUZ BİR DÜNYA DEVRİMİDİR
“KÜRT VE ARAP KADINLARI İLE GENÇLERİ ÖNCÜLÜĞÜNDE ŞEHİTLERİN İNTİKAMI ALINACAKTIR”
SALDIRILARI İNŞA VE ÖZ SAVUNMA İLE BOŞA ÇIKARACAĞIZ
ROJHİLAT GENÇLERİ ŞEHİTLERİNİN İZİNDEN GİTMELİ
15 AĞUSTOS DÜŞÜNSEL, SİYASAL VE SOSYAL BİR DEVRİMDİR (1.BÖLÜM)
DEM DEMA AZADİYÊ YE SÜRECİNİN FİNALİNE GELDİK (1.BÖLÜM)
NE YAPARLARSA YAPSINLAR KÜRT HALKINI DURDURAMAYACAKLAR (2.BÖLÜM)
ALEVİLERE SALDIRI ÇOK AMAÇLIDIR
'GENÇLER SALDIRILARA KARŞI GERİLLA SAFLARINA KATILMALI'
SOYKIRIMIN KIRILMASI İMRALI’DA BAŞLAYACAK (1.BÖLÜM)
DİRENİŞ KADIN ÖZGÜRLÜĞÜ ADINADIR
KİMYASAL, YENİLGİSİNİN GÖSTERGESİDİR (2.BÖLÜM)
KADIN KIRIMI ÖZEL SAVAŞ AKLIDIR (3.BÖLÜM)
KİMİN ELİNDEN NE GELİYORSA YAPMALI!
9 EKİM’DEKİ HEDEF İMHAYDI (1.BÖLÜM)
9 EKİM’DEKİ HEDEF İMHAYDI (2.BÖLÜM)
15 ŞUBAT ÖNLENEBİLİRDİ
CHE’NİN ENTERNASYONALİZMİ MÜCADELEMİZDE YAŞIYOR
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (1.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (2.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (3.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (4.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (5.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (6.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (7.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (8.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (9.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (10.BÖLÜM)
ÖNDER APO’YA ZİLANCA KATILALIM ÖZGÜRLÜK SAVAŞIMIZI ZAFERLE TAÇLANDIRALIM! (11.BÖLÜM-SON)
AHLARINI YERDE BIRAKMAYACAĞIZ
AKP-MHP ZİNDANLARDA YOLDAŞLARIMIZA İNTİKAM TEMELİNDE YAKLAŞIYOR(1.BÖLÜM)
AKP-MHP ZİNDANLARDA YOLDAŞLARIMIZA İNTİKAM TEMELİNDE YAKLAŞIYOR(2.BÖLÜM)
PKK BAŞINDAN BERİ İMAN HAREKETİDİR (1.BÖLÜM)
PKK’NİN SÖZÜ VE EYLEMİ BİRDİR (2.BÖLÜM)
PKK KÜRTLERİ ÖRGÜTLÜ BİR GÜÇ HALİNE GETİRDİ (1.BÖLÜM)
PKK, KADINA CEVAP VERDİ
KÜRTLER İLK KEZ 7 AYDIR AYNI MEVZİDE SAVAŞIYOR
PKK YAYILACAKTIR, BUNU KİMSE ÖNLEYEMEZ 2.BÖLÜM)
PKK’NİN GENÇLİK RUHUNU DAHA DA BÜYÜTECEĞİZ
ROJAVA DEVRİMİNE SAHİP ÇIKMAK, İNSANLIĞA SAHİP ÇIKMAKDIR
KADINLAR DAHA ÇOK MÜCADELE ETMELİ
KÜRT SORUNU BİR SOYKIRIM SORUNUDUR (1.BÖLÜM)
2022’DEKİ SAVAŞTA ÇIĞIR AÇTIK
DAHA KESKİN BİR MÜCADELE YILINA GİRİYORUZ
FRANSA GERÇEK FAİLLERİ ORTAYA ÇIKARMAKLA YÜKÜMLÜDÜR-1.BÖLÜM
ZAT'TA KİLİTLENDİLER-2.BÖLÜM
TÜM DEVRİMCİ GÜÇLER YENİ BİR PROJE ORTAYA KOYMALI
İMRALI’DAKİ SOYKIRIM POLİTİKASINA DENK BİR MÜCADELE GEREKLİ
DÜŞMANIN SALDIRILARINI BOŞA ÇIKARALIM
KOMPLO İMRALİ TECRİT VE İŞKENCE SİSTEMİ OLARAK DEVAM EDİYOR
KOMPLO, YÜZYILI HESAPLANMIŞ SALDIRIDIR
SAVAŞ SÜRÜYOR, KİMSE REHAVETE KAPILMAMALI
ÖNDER APO’NUN YENİLMEZ ÇİZGİSİ KESİN OLARAK KAZANDIRACAKTIR
İMRALI BİR SOYKIRIM SİSTEMİDİR
‘KÜRT ALEVİ HALKIMIZ TOPRAKLARINI TERK ETMEMELİ’
İMRALI TECRİDİ BÜYÜK BİR SOYKIRIM PROJESİDİR
HALKIMIZ ÖZ ÖRGÜTLÜLÜĞÜ İLE HER FELAKETİ AŞABİLİR
ASRIN FELAKETİ AKP-MHP FAŞİST İKTİDARIDIR
DEMOKRATİK KONFEDERALİZM ÇÖZÜM SEÇENEĞİDİR
DEVLETLERE RAĞMEN DEMOKRATİK KONFEDERALİZM OLUR-2.BÖLÜM
GERİLLA SÜREKLİ GÖNÜLLÜLÜKTÜR
NEWROZ ORTADOĞU’DA HALKLARIN KONGRESİ GİBİ KARŞILANMALI
NEWROZ FAŞİZMİN YIKILMA SÜRECİNİN BAŞLANGICI OLSUN
HER KÜRT BİREYİ KÜRTLERİN ÖZGÜRLÜĞÜ VE KURTULUŞU İÇİN ÇALIŞMALI
AKP-MHP İKTİDARININ SONU GELİYOR
YORUM GÖNDER